Ewa Rzeczkowska, Bogu, Polsce, Bliźnim. Tajne organizacje harcerskie w Polsce w latach 1944-1956.

Ewa Rzeczkowska
Bogu, Polsce, Bliźnim. Tajne organizacje harcerskie w Polsce w latach 1944–1956.

Rozprawa jest wynikiem gruntownych badań archiwalnych oraz dużego wysiłku autorskiego, włożonego w uporządkowanie i udostępnienie czytelnikowi zebranego obszernego materiału źródłowego. Temat pracy – dzieje tajnych organizacji harcerskich w Polsce lat 1944–1956 – należy do ważnych zagadnień najnowszej historii Polski. W niniejszej pracy otrzymujemy po raz pierwszy próbę ujęcia całości tego zjawiska.

dr hab. Janusz Kurtyka

Praca oparta jest na bardzo szerokiej i drobiazgowej kwerendzie archiwalnej. Autorka przeprowadziła wiele rozmów z bohaterami opisywanych wydarzeń i skorzystała z licznych wspomnień drukowanych, a także zapoznała się praktycznie z całą istniejącą literaturą przedmiotu. Baza źródłowa rozprawy jest jej ogromnym walorem. Bardzo cenny jest też obszerny wykaz tajnych organizacji harcerskich. Pracę czyta się świetnie.

prof. dr hab. Wojciech Roszkowski

Monografię oceniam bardzo wysoko ze względu na jej tematykę, a także warsztat naukowy autorki oraz bardzo dobry, klarowny język. Problematyka konspiracyjnych grup została opisana w sposób całościowy w ujęciu ogólnopolskim oraz szczegółowy w wymiarze lokalnym. Całość osadzona jest głęboko w historii Polski XX wieku. Książka dowodzi świetnej znajomości warsztatu pracy historyka dziejów najnowszych, a także dużej samodzielności i dojrzałości naukowej autorki.

dr hab. Mirosław Piotrowski, prof. KUL i WSKSiM

Spis treści

Wstęp / 7

Rozdział I
Geneza tajnego harcerstwa w Polsce / 21
1. Harcerstwo polskie w okresie drugiej wojny światowej / 21
2. Przemiany w ZHP w latach 1944–1950 / 44
3. Powstanie tajnych organizacji harcerskich / 65

Rozdział II
Struktura i działalność konspiracyjnych organizacji harcerskich / 91
1. Ramy organizacyjne grup harcerskich / 91
2. Skład osobowy tajnych związków / 112
3. Działalność konspiracyjna harcerzy / 122

Rozdział III
Aparat bezpieczeństwa wobec tajnych organizacji harcerskich / 137
1. / Struktury władz bezpieczeństwa odpowiedzialne za zwalczanie grup harcerskich / 137
2. Metody rozpracowania operacyjnego / 158
3. Inwigilacja działaczy organizacji harcerskich / 168

Rozdział IV
System represji stosowanych wobec harcerzy / 187
1. Okoliczności zatrzymywania członków grup konspiracyjnych / 187
2. Cele i metody śledztwa / 200
3. Postępowanie procesowe i wyroki w sprawach działaczy organizacji harcerskich / 220

Zakończenie / 241

Katalog tajnych organizacji harcerskich / 249

Bibliografia / 473
Dokumenty, fotografie i ryciny / 495
Indeks osobowy / 521
Wykaz tabel i wykresów / 551

Wykaz skrótów / 552