Głód na Ukrainie

Czesław Rajca, Głód na Ukrainie

Ta książka to historyczna opowieść – prawdziwa, o treści wyjątkowo przerażającej – opowieść o strasznych wydarzeniach, które miały miejsce na Ukrainie ponad 70 lat temu, pomiędzy dwiema światowymi wojnami, o powszechnym, okrutnym głodzie w Kraju, którego najżyźniejsze w Europie gleby mogłyby w normalnych warunkach wyżywić do syta nie tylko naród ukraiński, ale i wiele innych. Opowieść o przerażających zbrodniach reżimu sowieckiego, o których długo w Polsce i na Ukrainie nie można było mówić, lecz pamięć o nich jest konieczna – ku przestrodze, ażeby już nigdy ludzie nie dali się omamić nieludzkim i „nadludzkim” propagatorom i zwodzicielom, którzy wymyślili te najgorsze z ohydnych zbrodni w imię idei zrodzonych w szaleńczych mózgach rzekomych „uszczęśliwiaczy” narodów.

Michał Łesiów, fragment Posłowia

Burzliwy okres lat 1917-1920 największe szkody spowodował w rolnictwie. Bolszewicy, którzy stali się panami sytuacji, tłumaczyli tak sobie, jak i innym, że wszystkiemu winni są przeciwnicy – interwenci, panowie, a nade wszystko bogaci chłopi, zwani kułakami. Tylko jakoś dziwnie się składało, że w tych częściach Ukrainy, na których toczyły się największe zmagania wojenne, odsetek zasianych pól był większy niż tam, gdzie bolszewikom nie sprawiano większego kłopotu w zaprowadzaniu nowych porządków. Na tych spokojniejszych terenach, przeciwstawiając się rabunkowemu komunizmowi wojennemu, większą wagę przykładano do ekonomicznych sposobów walki. Znacznie bardziej opłacało się skutecznie ukryć płody rolne niż zwiększać ich produkcję. A było i tak, że nie było czym obsiać pola, bo przy siłowym ściąganiu kontyngentu, zabierano również ziarno siewne. Na Ukrainie od 1916 r. do 1922 r. powierzchnia zasiewów zmniejszyła się o około 40%. Podobna sytuacja miała miejsce i w innych regionach radzieckiego imperium. Na domiar złego wiosną 1921 r. ogromna susza w centralnych i południowych guberniach Federacji Rosyjskiej oraz w południowej Ukrainie zapowiadała nadchodzenie głodu.

Spis treści

Zawiedzione nadzieje / 7
Głód 1921-1923 / 23
Kolektywizacja / 43
Zagłada głodowa 1933 r. / 68
Prawda nieujawniona / 109
Powojenne lata głodu / 132
Realizacja nadziei / 156
Posłowie / 162
Przypisy / 169
Bibliografia / 176
Indeks osób/ 179